Bu yazıda bazı elektrikli ve hibrit araçlarda neden B vitesi bulunduğunu, B vitesinin ne işe yaradığını ve B vitesinin hangi durumlarda kullanılması gerektiğini anlatacağız.
Bazı Elektrikli ve Hibrit Araçlarda Neden B Vites Bulunur?
İngilizce Brake’in kısaltması olan B, otomatik şanzımanda alt vites (düşük vites) anlamına gelir. Bu vites otomatik şanzımanlı elektrikli ve hibrit araçlarda vites düşürerek yapılan “motor freni” işlevini görmektedir.
B vites, öncelikle birinci nesil olan 2001-2003 arası Toyota Prius’larda bulunmaktaydı. Sonrasında Nissan ve BMW gibi diğer otomobil üreticileri de hibrit ve elektrikli araçlarına eklemeye başlamıştır.
B Vitesi Ne İşe Yarar?
Continuously Variable Transmission (CVT) yani Sürekli Değişken Şanzıman ile donatılmış otomobil modellerinde B Modu, Fren Modu veya Motor Fren Modu anlamına gelir.
Elektrikli bir aracın rejeneratif frenlemesinin gücü, B vites kullanıldığında artacaktır. Hızlanma normal hissedilirken, araç çok daha hızlı yavaşlayacak ve onu iten çok fazla sürükleme kuvveti varmış gibi hissedecektir.
Bir elektrikli veya hibrit aracın rejeneratif fren sistemi, pillerini şarjlı tutmak ve menzilini uzatmak için yavaşlama sırasında enerjiyi geri kazanacaktır.
Daha fazla bilgi için : Rejeneratif Frenleme Nasıl Çalışır?
Toyota Prius ve Nissan Ariya gibi bazı araçlarda, direksiyon kolonunda, ön panelde veya orta katta yer alan şanzıman vites kolunda belirlenmiş bir B vitesi bulunur.
Sürücü, aracın vites kolunu genellikle standart D konumunun yanında bulunan bu konuma getirdiğinde fren dişlisi devreye girer.
Toyota RAV4 Prime, D vitesini takip eden bir S vitesi ile daha belirgin bir zemin değiştirici konfigürasyonuna sahiptir. Zemin vites kolunu S vitese ve ardından artı (+) veya eksi (-) konumuna getirmek, RAV4 Prime’ın rejeneratif fren sistemini kontrol eden manuel modunu etkinleştirir. Bu, dinamik sürüş koşullarında daha fazla sürücü kontrolü için rejeneratif frenlemeyi kademeli olarak artıran veya azaltan direksiyon simidine monteli kanatçıklar aracılığıyla da kontrol edilebilir.
B Modunu Ne Zaman Kullanmalısınız?
B modu, geleneksel şanzımanda daha düşük bir vitese geçişinizde olduğu gibi kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Uzun ve dik bir yokuştan aşağı inerken, aracı yalnızca fren pedalıyla yavaşlatmak, frene aşırı yük bindirebilir ve frenin daha hızlı aşınmasına neden olabilir.
En kötü senaryoda, fren hidroliğini aşırı ısıtarak kaynamasına ve tamamen arızalanmasına neden olabilir. Düz şanzımandaki çözüm, frenin aracı yavaşlatmasına yardımcı olmak için daha düşük bir vites seçmektir. Değilse, yavaş bir hareketi sürdürmek için frene baskı uygulamanız gerekir.
B modu, karlı bir ortamda seyir halindeyken size direksiyonda güven verir. Örneğin, karda Prius B modu, ıslak zeminde fren uygulamak kaymaya neden olabileceğinden, deniz uçağı ve kaymayı önler. Islak bir zeminde B modunun seçilmesi, aracın kontrolden çıkıp aniden durmasını azaltmaya yardımcı olabilir.
Genel olarak, fren tertibatı sürüş sırasında veya dururken seçilebilir. Ancak, otoyol hızlarında bunu seçmenizin akıllıca olmayabileceğini unutmayın. Varsa, motor fren tertibatının doğru kullanımı için araç kullanım kılavuzuna bakın.
Benzinli Araçlarda Neden B Vites Bulunmaz?
Yakıtla çalışan arabaların şanzımanlarında B vites yoktur çünkü bu araçlarda rejeneratif fren sistemi yoktur. Direksiyon simidine monte vites değiştiriciler veya başka bir manuel mod ile donatılmamışsa, birçok araç, vites seçicide B vitesine benzer bir L ile belirlenmiş bir düşük vitesle donatılmıştır.
Bir benzinli arabanın düşük vitesi, aracın şanzımanının daha yüksek viteslere geçmesini engeller. Bu, çekme durumlarının yanı sıra motor freni amaçları için kullanılabilir. Örneğin, düşük vites yokuşlarda sürüş hızını kontrol etmeye yardımcı olmak için kullanılabilir ve bu da sonuçta frenlerdeki aşınmayı azaltır.
Sıkça Sorulan Sorular
Sürüş sırasında D’den B’ye geçebilir miyiz?
Evet. Sürüş sırasında her zaman D konumundan B konumuna geçebilirsiniz. Arabaların fiziği bu vites değişimine izin verir. (Park) P’den B’ye geçiş yapamazsınız, ancak B’den P’ye geçmek mümkündür.
Yüksek hızlarda B vitese geçilebilir mi bu araca zarar verir mi?
B vitese yüksek hızda geçmek mümkündür; ancak tavsiye edilmez. Bunun nedeni, B vitese yüksek hızda geçmek şanzımana zarar verebilir. B vitesi motor devrini düşürür, bu da şanzımanın aşırı ısınmasına neden olabilir.
B vites ile L vites arasında ne fark var?
B vites ile L vites arasındaki temel fark, B vitesin yokuş aşağı inerken daha fazla kontrol için kullanılması, L vitesin ise yokuş çıkarken daha fazla güç için kullanılmasıdır. Şanzımana zarar verebileceğinden her iki özellik de yüksek hızda kullanılmamalıdır.
B vitesi ne zaman devreden çıkarmalıyım?
Artık ekstra güce veya stabiliteye ihtiyacınız olmadığında B vites devre dışı bırakılmalıdır. Örneğin düz bir yolda yüksüz olarak gidiyorsanız B vitese takmanıza gerek yoktur.
Yokuş çıkarken hangi vites kullanılmalıdır?
Corolla ile yokuş çıkarken aracı her zaman B vites de kullanmalısınız. B vites kullanmak motor üzerindeki yükü azaltır ve sorunsuz bir şekilde yukarı çıkmanıza yardımcı olur. Corolla’nızla yokuş yukarı ağır bir yük taşıyorsanız, B vites yararlıdır. B vites kullanmazsanız, motor yükü çok olur ve şanzıman sorunlarına neden olabilir.